Prikkelbare darm syndroom

Het prikkelbare darmsyndroom (PDS), vroeger ook wel spastische darm genoemd, is een verstoring van de functie van het maagdarmkanaal. Het is een gecompliceerde aandoening die vaak lastig te achterhalen is, gezien de symptomen lijken op die van andere aandoeningen of allergieën.

Hoe ontstaan de symptomen?

Hoe de PDS symptomen ontstaan en hoe ze verlopen is onduidelijk en moeilijk te voorspellen. De een ervaart continu klachten, terwijl bij de ander maar af en toe klachten optreden. Verder kunnen de klachten en de hevigheid ervan per dag en per persoon verschillen.

PDS aanval

Soms kan het zijn dat je een opleving van de klachten, oftewel een PDS aanval hebt. Op zo’n moment komen de klachten snel en plotseling opzetten. Het heeft niet echt een duidelijke oorzaak, maar vaak wordt zo’n aanval of opleving veroorzaakt door het eten van een bepaald voedsel, angst of stress. Dit is bij iedereen verschillend dus het beste is om onder professionele hulp te achterhalen wat jouw triggers zijn (bijv. d.m.v. het eliminatiedieet).

De klachten kunnen soms zelfs zo erg opleven dat je door de buikkramp ook last krijgt van misselijkheid, veel zweten of zelfs flauwvallen. De duur van zo’n PDS aanval of opleving is bij iedereen verschillend.

Oorzaken

De specifieke oorzaak van het prikkelbare darmsyndroom is nog niet bekend, maar enkele factoren die een rol spelen zijn:

• Erfelijke aanleg
• Verstoorde communicatie tussen de hersenen en darmen: PDS werd lang gezien als een psychische aandoening, gezien er geen duidelijke lichamelijke oorzaak kon worden gevonden. Inmiddels is dat standpunt veranderd. Het lijkt er namelijk op dat de darmen in contact staan met de hersenen.Seratonine (het gelukshormoon) is essentieel voor het doorsturen van boodschappen tussen de darmen en hersenen. Het hormoon wordt zowel in de darmen als hersenen aangemaakt. Seratonine regelt het spannen en het ontspannen van de darm zodat het voedsel kan voortbewegen. In de hersenen is het hormoon verantwoordelijk voor je stemming en eetlust. Seratonine schommelingen kunnen dus invloed hebben op de darm- en hersenfunctie. Daarom ligt er ook een verband tussen emoties en darmklachten en heb je in stressvolle periodes ook vaak last van je darmen.

• Beschadiging van de darmwand
  Door een maag-darmontsteking of een voedselvergiftiging kan de darmwand beschadigen, waardoor er schadelijke stoffen binnen kunnen treden.25% van de patiënten heeft PDS gekregen na een darminfectie.

• Verstoorde balans in de darmbacterie samenstelling
  Onze darmen bevatten miljoenen bacteriën die erg gunstig zijn voor de spijsvertering. Er zitten zowel goede, als slechte bacteriën tussen en normaal gezien is deze verhouding mooi in balans. Soms kan deze balans verstoord worden en kunnen er klachten ontstaan. Die balans kan verstoord worden door:
  • Medicijnen (bijv. antibiotica, laxeermiddelen, maagzuurremmers)
  • Een infectie of ziekte
  • Een behandeling zoals bestraling of operatie
  • Voedingspatroon (nog niet duidelijk wat triggert, per persoon verschillend)

• Hormonaal
  Vrouwen krijgen tot twee keer vaker PDS dan mannen. Tijdens de menstruatie of zwangerschap kan het hormonale proces bijdragen aan de verstopping. In je darmen zitten namelijk receptoren voor progesteron en oestrogeen (vrouwelijke hormonen). Als die hormonale samenstelling dus veranderd tijdens bijvoorbeeld de menstruatie of zwangerschap, kunnen er klachten op treden. Dat hoeft niet per direct PDS te betekenen, maar er is wel een sterk verband. Meer weten over de invloed van hormonen op de allergie klachten? Lees hier verder.

Diagnose

PDS is vaak lastig te diagnosticeren. De klachten lijken namelijk op de klachten van andere maag- darmaandoeningen zoals chronische darmontstekingsziekten, coeliakie en darmkanker. Ga daarom altijd naar de (huis)arts voor het stellen van de juiste diagnose.

De huisarts stelt dan een aantal vragen over je klachten op basis van de onderstaande ‘Rome IV’ criteria.

• De klachten moeten langer dan zes maanden bestaan
• De patiënt moet in de afgelopen drie maanden gemiddeld minstens één dag per week buikpijn hebben gehad
• De patiënt moet tenminste twee van de volgende drie klachten hebben
  • De buikpijn is gerelateerd aan de ontlasting
  • Een verandering van de frequentie van de stoelgang: diarree of verstopping
  • De vorm van de ontlasting is veranderd: te hard of te waterig
• De diagnose PDS wordt alleen gesteld als er geen structurele of biochemische verklaring voor de klachten is te vinden

Behandelingen

PDS is helaas niet te genezen, maar wel zijn er verschillende behandelmogelijkheden. Deze zijn op te delen in 3 categorieën: voeding, therapieën en medicatie.

Let op: voordat je gaat beginnen met het behandelen van PDS is het wel verstandig om te kijken of je daadwerkelijk PDS hebt. Mocht dit het geval zijn dan is de behandeling nog altijd heel persoonlijk en afhankelijk van het niveau van de klachten.

Bekijk de mogelijkheden om PDS te behandelen.

Benieuwd naar meer?

Hi, wij zijn er voor je. Ons platform staat vol met interessante tips, trics en recepten.