Oorzaken van afname van lactase in de darmen
-
door Robert van Hees
-
3 min. leestijd
-
23 januari 2023
Wist je dat je lichaam steeds minder lactase aanmaakt? Dit komt enerzijds door het feit dat je ouder wordt maar er zijn ook oorzaken die daar onmiddellijk effect op hebben. In dit artikel gaan we er op in.
Er zijn 2 verschillende oorzaken die ervoor zorgen dat de hoeveelheid lactase in de darmen afneemt:
- leeftijd
- acute aanleidingen
Leeftijd en de afname van lactase in de darmen
De hoeveelheid lactase in de darmen neemt af omdat de lactase-genen minder actief worden naarmate een persoon ouder wordt. Lactase is een enzym dat lactose, een suiker die zich in melk bevindt, afbreekt. Veel mensen worden minder tolerant voor lactose naarmate ze ouder worden omdat hun lichaam minder lactase produceert. Dit wordt lactose-intolerantie genoemd.
Acute aanleidingen voor afname lactase in de darmen
Naast het feit dat we ouder worden zijn er ook nog oorzaken die direct effect hebben op de hoeveelheid lactase in de darmen. Hieronder staan ze:
Ziekte
Sommige aandoeningen, zoals coeliakie en Crohn’s ziekte, kunnen leiden tot ontsteking van de dunne darm, waardoor de lactase-cellen in het darmslijmvlies beschadigd worden. Dit kan leiden tot een afname van lactase-productie.
Medicijnen
Bepaalde medicijnen, zoals antibiotica, kunnen de darmflora verstoren en de groei van lactase-producerende bacteriën verminderen, waardoor de hoeveelheid lactase afneemt.
Voeding
Een dieet dat weinig voedingsstoffen bevat, zoals ijzer, vitamine D en calcium, kan bijdragen aan een afname van lactase productie. Zo zijn er diverse (zogenaamde) crash diëten die er bijvoorbeeld voor zorgen dat je wel afvalt maar die er tegelijkertijd voor zorgen dat je daarna wellicht last krijgt van klachten gerelateerd aan lactose-intolerantie.
Acute darminfectie
Acute diarree kan ook leiden tot een afname van lactase-productie, omdat het darmslijmvlies tijdelijk beschadigd kan raken door de infectie.
Belangrijk: Het is wel belangrijk om op te merken dat deze factoren, in tegenstelling tot het verminderen van lactase-gen activiteit, vaak tijdelijk zijn en dat lactase-niveau zich vaak herstellen na herstel van de onderliggende aandoening of het stoppen van de medicatie.
Kan ik zelf nog iets doen om ervoor te zorgen dat de hoeveelheid lactase in mijn darmen omhoog gaat?
Helaas zijn er geen specifieke manieren om de hoeveelheid lactase in je darmen weer structureel te verhogen. Maar er zijn natuurlijk wel stappen die je kunt zetten om de symptomen van lactose-intolerantie te verminderen:
Eet kleinere hoeveelheden lactose
Als je nog steeds lactose wilt consumeren, kun je proberen kleinere hoeveelheden te eten. Het kan namelijk zo zijn dat je kleine hoeveelheden lactose wel kunt verdragen. Dit verschilt per persoon en dat kun je zelf natuurlijk testen. Het uiteindelijke doel is natuurlijk om de symptomen van lactose-intolerantie te verminderen.
Gebruik lactase-supplementen
Er zijn lactase-supplementen beschikbaar die je kunt nemen voor het eten van lactose houdende producten. Deze supplementen helpen lactose afbreken in de darmen, waardoor je symptomen van lactose-intolerantie minder worden.
Verander van melk
Er zijn alternatieven voor koemelk beschikbaar, zoals sojamelk, lactose-vrije melk, amandelmelk, of rijstmelk, die vaak minder lactose bevatten.
Eet gefermenteerde producten
Producten zoals kaas, yoghurt en zure room bevatten vaak minder lactose dan verse melk, omdat de lactose tijdens het fermentatieproces is afgebroken. Ook hierbij geldt dat je zelf zult moeten onderzoeken hoeveel je hiervan kunt consumeren om weinig tot geen last te hebben van klachten.
Samenvattend
De hoeveelheid lactase in de darmen, het enzym dat ervoor dat lactose wordt afgebroken, neemt af. Dit heeft verschillende oorzaken: ouder worden, voeding, het gebruik van medicijnen en ziekte. We kunnen niet structureel de hoeveelheid lactase in onze darmen verhogen maar we kunnen andere maatregelen treffen: gebruik maken van lactase-supplementen en ons voedingspatroon veranderen.